{
    "id": 255272,
    "slug": "schertsen-schimpen-en-schater-verberck",
    "nstc": null,
    "title": "Schertsen, schimpen en schater",
    "subtitle": "geschiedenis van het lachen in de zuidelijke Nederlanden, zestiende en zeventiende eeuw",
    "collection_title": null,
    "collection_part_number": null,
    "annotation": null,
    "description": "<p>De cultuur van het lachen komt in de Nederlanden met verschillende snelheden tot ontplooiing. Het bekendst zijn de korte termijn-effecten van de politieke humor in schotschriften, grappen en karikaturen, al wordt de betekenis daarvan voor de Opstand in de Nederlanden nog altijd zwaar onderschat. Nieuwe beschavingscodes voor het lachen drongen daarentegen slechts langzaam door, en dan nog weifelend. De Zuidelijke Nederlanden zijn voor het onderzoek van lachen en humor een uitmuntend proefterrein.\u00a0</p><p>Hun cultuur staat immers als vrolijk te boek ten tijde van Erasmus en Breugel, doch als zwartgallig in de zeventiende eeuw. Maar was de omslag wel zo sterk? Johan Verberckmoes presenteert in dit boek een komische cultuur en een historische antropologie van het lachen, die zich niet in \u00e9\u00e9n lineaire ontwikkeling laten vangen, maar nu eens snel en abrupt, dan weer traag, en meestal schoksgewijs veranderen.</p><p>Luchtboeken, bijvoorbeeld gaven eeuwenlang dezelfde grappen door, al haakten ze nu en dan in op eigentijdse orale tradities. De contrareformatische Kerk had zo haar eigen opvattingen over hoe weinig eervol een volle lach wel was, maar in haar schoot werd het vrolijk vermaan intussen rustig voortgezet. Theoretici van het lachen beriepen zich op schablonen zoals de lachende filosoof Democritus of het heilzame effect van een flinke lachbui, al laten ze tussen de regels door subtiele aanpassingen in het sociale weefsel zien.\u00a0</p><p>Zo bleken onder meer vrouwen anders te lachen dan mannen, en boeren anders dan geleerden.Gedragsvoorschriften scherpten het sociale onderscheid aan, maar werden ook graag overtreden. Kortom, de lach kende zijn eigen wegen. Dit leidde onder meer in de iconografie tot steeds fijnere observaties. Schertsen, schimpen en schateren biedt geen rechtlijnige geschiedenis van het lachen.\u00a0</p><p>In zijn multidisciplinaire aanpak, over de grenzen van kunsten literatuurgeschiedenis heen, wijst de historicus Johan Verberckmoes op de grote verscheidenheid van de humor en de lach in de Zuidelijke Nederlanden. De levensles dat maatschappij en cultuur grillig in elkaar steken en zich wisselvallig ontwikkelen, en dat je daarover maar beter hartelijk kunt lachen, was aan de bewoners van de toenmalige Zuidelijke, Spaanse Nederlanden allesbehalve verspild</p>",
    "imprint": null,
    "language_code": "dut",
    "original_language_code": null,
    "page_count": null,
    "duration_seconds": null,
    "publication_date_first": "2001-01-01",
    "publication_date_latest": "2001-01-01",
    "cover_url": null,
    "editions": [
        {
            "isbn": "9789063037253",
            "product_form": "BC"
        }
    ],
    "ratings_count": 0,
    "read_count": 0,
    "review_count": 0,
    "favorite_count": 0,
    "reading_status_read_count": 0,
    "reading_status_reading_count": 0,
    "reading_status_want_to_read_count": 0,
    "rating_average": null,
    "ratings_distribution": {
        "1": 0,
        "2": 0,
        "3": 0,
        "4": 0,
        "5": 0
    },
    "created_at": "2025-09-19T13:02:01+00:00",
    "updated_at": "2025-10-28T00:18:54+00:00",
    "publisher": {
        "id": 181,
        "slug": "kritak",
        "name": "Kritak",
        "created_at": "2025-09-19T12:27:05+00:00",
        "updated_at": "2025-09-19T14:58:44+00:00"
    },
    "contributors": [
        {
            "id": 145876,
            "slug": "verberck",
            "key_names": "VERBERCK",
            "names_before_key": null,
            "prefix_to_key": null,
            "contributor_role": "A01",
            "readable_contributor_role": "Author"
        }
    ],
    "genres": [],
    "subjects": [
        {
            "scheme_identifier": "32",
            "scheme_version": null,
            "main_subject": false,
            "subject_code": "682",
            "created_at": "2025-09-19T13:02:01+00:00",
            "updated_at": "2025-09-19T13:02:01+00:00"
        }
    ]
}